A COMMENTORY OF NUTUK OF SELAHADD N- U KSELAHADD N- U K ’N N B R NUTUK ERH.docx

《A COMMENTORY OF NUTUK OF SELAHADD N- U KSELAHADD N- U K ’N N B R NUTUK ERH.docx》由会员分享，可在线阅读，更多相关《A COMMENTORY OF NUTUK OF SELAHADD N- U KSELAHADD N- U K ’N N B R NUTUK ERH.docx（6页珍藏版）》请在第一文库网上搜索。

1、SELAHADDIN-I U$AKI9NIN BIR NUTUK $ERHiKezban PAKSOY Ar$. Gr. Erciyes Cnivcrsitcsi, Sosyal Bilimlcr Enstitiisu, Eski Turk Edebiyat Bilim Dal Doktora grcncisi,kezbanpaksoygmai 1 .com1 Fcrit Dcvclliogl, Osmanl ca-Tiirkc nsiklocdik Lugat, Ayd n Kitabcvi, s.9912 Omur Ceylan, Tasavvufi $iir erhleri, Kitab

2、evi, Istanbul, 2000, s.24j Tahir-iil Mevlevi, Edebiyat Lugati, Enderun Kitabevi, Istanbul, 1994, s.l 184 Abdurrahman Giizek Dini-Tasavvufi Turk Edebiyat, Akag, Ankara, S.627OZETKlasik Turk Edebiyat ,nda geni yer tutan erhler bir metni a klamaya ynelik yap lanal $malard r. Bir mctnin okurlar taraf nd

3、an daha iyi anla Imas amac yla yaz Ian bu cscrlcr KlasikTurk Edebiyat nda geni bir yer tutmaktad r. Metindeki mkillerin halli iqin, manzum veyamensur pek qok esere yine manzum veya mensur erhler yaz lm t r. Bir naz m tiirii olan nutuk isetarikata yeni giren muhiblere tarikat n adap ve erkan n , birt

4、ak m tasavvuf bilgileri gretmekamac yla yaz Ian iirlcrdir. Biz bu al ma 9cr9cvesindc nutasavv f airlcrimizdcn Niyazi-iM sri,ye ait nutkun Selahaddin-i Uaki taraf ndan yap lan erhini tan tmaya qal acag z.Anahtar kelimeler: erh, nutuk, Niyazi-i M sri, Selahaddin-i UakiA COMMENTORY OF NUTUK OF SELAHADD

5、iN-I U$AKIABSTRACTCommentary texts are written to explain another text to be understood well by readers andthere are many commentary books in Classical Turkish Literature. To make understandable a wordor a text in verse or prose many commentary books were written in verse or prose. Nutuk” is aform o

6、f poem which were written for disciples to teach rules of sect. In this study we are going totry to give information about a commentary text which was written by Selahaddin-i for anutuk that was written by Niyazi-i M sri.Key words: commentary, nutuk, Niyazi-i M sri, Selahaddin-i UakiKelime anlam aqm

7、a, ay rma5 aq klama”ynelik al malar olup Klasik Turk Edebiyat nda eni bir yer tutmaktad r. Manzum ve mensurpek qok esere yine manzum ve mensur pek qok erh jWfJfi9aerh edilen eserin okuyucu taraf ndan daha iyi anla Imas n saglamak9 metnin anlam diinyas nayd nlatmak ve aq klamakt r. Herhangi bir metni

8、 a klama metodu olarak erh, dini ilimlerdenaritmetige, fizikten edebiyata kadar ok farkl sahalarda yaz lm eserlere tatbik edilmitir.Osmanl Medreseleri,nde siirdiirulen egitim ve ilim faaliyetlerinde de erh turiinde yaz lm eserlerin nemli bir yeri vard okuyucular taraf ndan daha iyi anl Imas n hedefl

9、eyen ki er gerek edebi cerek dini veya digerilimlere dair eserleri daha iyi anla ln ,t 内啊Mn姓 ftir.肺他心曲edilen erh yazmalar kiituphaneleriinizde yerini alm t r.Bizim bu al mayla tan tmaya al acag in z cscr9 Niyazi-i M sriye ait iki nutkun crhiniihtiva etmektedir. Nutuk kelimesi szlukte “Bir kalabal ga

10、 kar sylenilen tesirli szler. Irfansahas nda ulu bilinen zatlar n manzum szleri. olarak a klanmaktad r. Bir edebiyat terini olarak3nutuk 4Tarikate yeni girecek olan 4muhibK,lere,onun rehberi olan miirid taraf ndan tarikat i应炖u因且M膜期来魄唳密限旅脆伊必an域X四钳1诅廊依,就707Kezban PAKSOYuriinlerinden olup daha qok Bekt

11、a5ilerde goruliir. Didaktik bir amaca yneliktirler. Hece lusukullan larak koma eklinde diizenlenir ve ogunlukla 5-7 dortliikten oluurlar. Dilleri yal n,iisluplar basittir. Konular , bir derviin tarikata girdigi giindcn itibarcn cn yiiksck dcrcccycula ncaya dek geecek sure iinde yapmas gereken zikir

12、ve davran biimleridir. Bu nedenlezendirici biimde ele al nan fikirler, cokulu bir soyleyile verilir. Nutuk, edeb aq dan fazladcgcr mayan vc mcklcrinc az rastlanan bir iir tiirii olup ayn icrikle yaz lm ncsirparalar na da bu ad verilir. Iskender Pala, Ansiklopedik Divan $iiri Szliigu, Otuken, Istanbu

13、l, 1999, s.319 Kenan Erdogan, Niyazi-i M sri Divan , Akag, Ankara, 1998, s. LIII Necla Pckolcay, islami Turk Edcbiyat, Kitabcvi5 Istanbul, 2002, s.318 Pckolcay, a.g.e., s.318Nutuk hakk nda verilen bu s n rl bilgilerden sonra Niyazi-i M sri,nin hayat ve edebikiiligine k saca deginecek olursak uHaIvet

14、i tarikat n n Niyaziyye veya M sriyye kolununkurucusu, biiyuk bir mutasavv f ve eyh, Yunus yolunun gilu takipqisi, cokun ve cezbeli bir sufiair olan Niyazi-i M sri, Genq Osman, n tahta 9 kt g y 1, 12 rebiiilevvel 1027/ 8 $ubat 1618 Cuma6gecesi MalatyaPekolcay, a.g.e., s.319 Turk Dili ve Edebiyat Ans

15、iklopedisi, Dergahy Istanbul, 1990, Cilt VII, s.437,Turk Dili ve Edcbiyal nsiklocdisi, Dcrgah, Istanbul,!990,Cilt VII, s.437da dogmutur. Halvetiyye tarikat na intisap etmi olan M srinin edebi kiiliginebakacak olursak:“Bir mutasavv f olarak Niyazi-i M sri, tasavvufi iirlerine hakim samimi syleyiiyle5tarafdarlar edmebilmitir. Inanlar n n belirtilerini gsteniyen dini iirler, herkes taraf ndanbcgcnilcihylikihJaaWcicyh2igst riirlerinde Nesimi ve Fuzli,nin, hece ile yazd klar ndaYunus,un te,